Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Czersku - KTG płodu

Badanie KTG płodu - na czym polega i kiedy się je wykonuje?

Każda kobieta w czasie ciąży bardzo dba o siebie. Regularnie odwiedza swojego ginekologa, który zleca jej comiesięczne badania, dzięki którym wiadomo czy kobieta jest zdrowa oraz czy nic nie zagraża maleństwu. Zazwyczaj są to badania laboratoryjne: morfologia krwi, badanie ogólne moczu, poziom glukozy oraz raz na jakiś czas rutynowe usg. Zdarza się jednak, że czasami zachodzi potrzeba wykonania jeszcze innych badań, np. bardziej dokładnych badań laboratoryjnych, dodatkowego usg czy też KTG.

Co zatem oznacza tajemniczy skrót KTG?

KTG to inaczej kardiotokografia, czyli badanie polegające na monitorowaniu serca płodu wraz z jednoczasowym zapisem czynności skurczowej mięśnia macicy. Tak naprawdę badanie kardiotokograficzne składa się z dwóch badań: tokografii oraz kardiografii. Na czym polegają te dwa badania? Kardiografia polega na ciągłej rejestracji czynności serca płodu za pomocą elektrokardiografu lub sondy ultrasonograficznej, dzięki której można ocenić czynność skurczowo-rozkurczową serca płodu. Tokografia jest natomiast rejestracją czynności skurczowej macicy. Rejestracja ta może odbywać się poprzez czujnik zewnętrzny, który umieszczany jest na brzuchu ciężarnej kobiety.

Ponadto podczas trwania zapisu KTG pacjentka rejestruje, przy pomocy przycisku - odczuwalne ruchy dziecka.

Jak powinno przeprowadzać się badanie KTG?

Badanie KTG trwa zazwyczaj pół godziny (mówi się, że jest to tzw. podstawowe badanie KTG). W niektórych przypadkach czas trwania pomiaru kardiotokograficznego można przedłużyć nawet do godziny. Zdarza się, że w określonych przypadkach aparat do wykonywania KTG jest podłączony prawie przez cały czas trwania porodu. W czasie trwania badania przyszła mama nie powinna niestety zmieniać pozycji ciała - zwykle zaleca się, aby kobieta położyła się na lewym boku po to, aby nie uciskać żyły głównej. Badanie KTG wykonuje się najwcześniej w 30 tygodniu ciąży. Zazwyczaj, jeśli nie ma żadnych wskazań medycznych, ginekolog prowadzący ciążę nie zleca tego badania tak wcześnie, tylko dopiero w okolicy przewidywanego terminu porodu. Od tego czasu zwykle kobieta musi stawiać się na badanie regularnie, mniej więcej co trzy dni.

Co zatem lekarz ginekolog i położna jest w stanie odczytać z badania KTG?

Przede wszystkim dzięki temu badaniu ginekolog i położna są w stanie stwierdzić, jak szybko bije serduszko dziecka, czyli jaka jest częstość akcji serca. Za normę przyjmuje się, jeśli podstawowa czynność serca płodu waha się w granicach pomiędzy 110 a 150 uderzeń na minutę. O przyspieszonej czynności serca, czyli tachykardii, mówi się, jeśli częstość akcji serca płodu przekracza 150 uderzeń na minutę. O zwolnionej czynności serca, czyli bradykardii, mówi się natomiast wówczas, kiedy akcja serca płodu wynosi mniej niż 110 uderzeń na minutę. Co może być odpowiedzialne za przyspieszenie czynności serca u płodu? Za wywołanie tachykardii odpowiedzialna jest zazwyczaj infekcja wewnątrzmaciczna lub też choroba infekcyjna matki. Za wywołanie bradykardii natomiast zwykle odpowiedzialne jest niedotlenienie płodu.

W zapisie badania KTG można też zaobserwować oscylacje, czyli wahania częstotliwości akcji serca płodu. Prawidłowa zmienność czynności serca płodu powinna wynosić od 6 do 25 uderzeń na minutę i zwykle ma ona związek z ruchami płodu. Zmienność zmniejszona, czyli poniżej 6 uderzeń na minutę, może mieć związek ze snem płodu, zaś zmienność skacząca (powyżej 25 uderzeń na minutę) z uciskiem pępowiny. Natomiast brak zmienności czynności serca płodu (czyli amplituda zmian poniżej 2 uderzeń na minutę) może być następstwem niedotlenienia płodu lub też zażywania przez matkę leków uspokajających.